Współczesny nauczyciel musi sprostać wielu wymaganiom. Do jego podstawowych obowiązków nie należy wyłącznie realizacja podstawy programowej i planu dydaktyczno-wychowawczego według tygodniowego rozkładu zajęć. Oczekuje się od niego, by w ramach wspomagania rozwoju psychofizycznego uczniów, ich zdolności i zainteresowań, organizował przestrzeń edukacyjną wspierającą proces skutecznego uczenia się, rozpoznawał potrzeby podopiecznych i udzielał im pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych. Równie ważne jest wzbogacanie własnego warsztatu pracy przedmiotowej i wychowawczej, a także nieustanne „nadążanie” za nowinkami technologicznymi w celu ich efektywnego wykorzystania w codziennej pracy dydaktycznej. Współczesny pedagog powinien też stosować takie metody pracy, które zwiększą zaangażowanie uczniów i sprawią, że staną się oni aktywnymi uczestnikami nauczania.
Samodzielne wyszukiwanie informacji z pomocą technik neurodydaktycznych
Z pewnością każdy nauczyciel zdaje sobie sprawę, że stopień opanowania materiału przez ucznia zależy w dużej mierze od jego aktywności na lekcji, na którą z kolei wpływają wykorzystywane metody pracy. Z tego powodu coraz popularniejsze stają się techniki aktywizujące podopiecznych w czasie zajęć. Metody te nie tylko zwiększają zaangażowanie uczniów, ale też pogłębiają ich wiedzę, rozwijają kreatywność, a przede wszystkim kształtują zdolność komunikowania się i dyskutowania na różne tematy. Nauczyciele poszerzają swój warsztat pracy o metody aktywizujące, aby realizować podstawę programową i przeznaczyć uczniom odpowiedni czas na samodzielne poszukiwanie rozwiązań. Główną zaletą tych metod jest doskonalenie umiejętności przydatnych nie tylko w czasie lekcji, ale również w życiu codziennym. Wdrożenie technik neurodydaktycznych podczas lekcji z przedmiotów ścisłych umożliwia rozwijanie myślenia analitycznego u podopiecznych, kształtowanie zdolności łączenia zdarzeń i faktów w związki przyczynowo-skutkowe i umiejętności samodzielnego wyszukiwania informacji.
Jak zorganizować przestrzeń edukacyjną w szkole, aby zwiększyć zaangażowanie uczniów w czasie zajęć?
Współcześni nauczyciele wciąż stają przed nowymi wyzwaniami. Aby móc im sprostać, trzeba odejść od tradycyjnego modelu „ukrzesłowienia” dzieci na rzecz ciągłego budowania zaangażowania uczniów. Neurodydaktycy przekonują, że należy tak organizować przestrzeń edukacyjną w szkole, aby mózg uczących się był cały czas aktywny. Dobrym rozwiązaniem jest zaplanowanie działań uczniów w oparciu o ich własne aktywności. Monika Zatorska podkreśla, że szkoła to miejsce, które ma inspirować dzieci i młodzież do samodzielnego zadawania pytań i szukania na nie odpowiedzi, wyszukiwania informacji wykraczających poza program nauczania, rozwijania ciekawości świata i współpracy z rówieśnikami. Z kolei plan dydaktyczno-wychowawczy powinien być traktowany jako drogowskaz, który nie blokuje i nie ogranicza nauczyciela, lecz wskazuje drogę, wspiera, motywuje, podsuwa pomysły i zachęca do kreatywności.
Metaplan i gry terenowe jako skuteczne metody aktywizujące uczniów
Wśród metod aktywizujących uczniów podczas lekcji warto wymienić dwie techniki sprawdzające się w trakcie pracy zespołowej – metaplan i organizacja gier terenowych. W najprostszym ujęciu metaplan to forma dyskusji pozwalająca w krótkim czasie przenalizować wiele problemów, które mogą być trudne do rozwiązania z pomocą tradycyjnych sposobów. W czasie twórczej debaty – „burzy mózgów” – uczący się wspólnie sporządzają graficzny zapis dyskusji. Metaplan może przybrać formę plakatu lub rozbudowanej mapy myśli. Praca tą metodą należy do najefektywniejszych sposobów zwiększających zaangażowanie uczniów w czasie lekcji. Kolejną z technik wykorzystywanych w neurodydaktyce jest organizacja gry terenowej. W przypadku tej metody przestrzeń edukacyjna jest praktycznie nieograniczona. Gry terenowe to rodzaj rozgrywek odbywających się najczęściej w czasie rzeczywistym, podczas których wykorzystuje się topografię danego miejsca, jego historię lub inne cechy charakterystyczne. Uczestnicy gier terenowych muszą wykazać się m.in. dobrą orientacją w terenie, zdolnością szybkiego wyszukiwania informacji, umiejętnością czytania mapy, kompasu lub wykorzystywania urządzeń GPS.
Realizacja podstawy programowej z pomocą najnowszych osiągnięć neurodydaktyki
Najskuteczniejsze metody pracy zwiększające zaangażowanie uczniów na lekcji zostaną zaprezentowane podczas Ogólnopolskiej Konferencji Neurodydaktycznej, która odbędzie się 25 lutego 2019 roku w Warszawie. Uczestnicząc w tym wydarzeniu dowiedzą się Państwo, jak planować przebieg lekcji, by zdążyć z realizacją podstawy programowej i przeznaczyć podopiecznym czas na samodzielne poszukiwanie rozwiązań. Prelegenci współtworzący to wydarzenie poruszą m.in. następujące zagadnienia:
- Zastosowanie neurodydaktycznych mechanizmów podczas lekcji z przedmiotów humanistycznych – atrakcyjne pomysły na wykorzystanie gier terenowych do pracy nad tekstem źródłowym,
- Metaplan jako skuteczna metoda aktywizująca uczniów w trakcie zajęć szkolnych,
- Wyszukiwanie informacji, ich kategoryzowanie i nadawanie hierarchii – efektywne metody pracy z tekstem,
- Przestrzeń edukacyjna w szkole, która sprzyja efektywniejszemu uczeniu.